Naxçıvan Muxtar Respublikasının ən böyük və qədim yaşayış məskənlərindən biri olan Qarabağlar kəndi özünün zəngin tarixi, qədim memarlıq abidələri, elm və sənət adamları, eləcə də təbii gözəllikləri ilə seçilən unikal bir məkandır. Bu kənd minilliklər boyunca Naxçıvan bölgəsinin ictimai-siyasi, mədəni və dini həyatında mühüm rol oynamış, bu gün də Azərbaycan mədəni irs xəzinəsində öz layiqli yerini qorumaqdadır.

Tarixin yaddaşında əbədi iz: Qarabağlar memarlıq kompleksi

Kəndin adı çəkilən kimi ilk yada düşən tarixi abidə şübhəsiz ki, Qarabağlar memarlıq kompleksidir. XII–XIV əsrlərə aid edilən bu möhtəşəm kompleks Azərbaycan memarlığının ən dəyərli nümunələrindən sayılır. Kompleksin əsas hissəsini təşkil edən iki minarə və onların arasında yerləşən səkkizguşəli gövdəli memarlıq quruluşu orta əsr memarlarının qeyri-adi zövqünü, estetik düşüncəsini və sənətkarlıq ustalığını göz önünə sərir.

Kompleksin kərpic naxışları, kufi yazıları və ornamental bəzəkləri Qarabağları təkcə Naxçıvanın deyil, bütün Türk-İslam memarlığının incilərindən birinə çevirir.

Asnı çayı — kəndin təbiətinə can verən bulaq

Qarabağları daha da özünəməxsus edən təbii gözəlliklərindən biri Asnı çayıdır. Kəndin yaxınlığından axan bu çay yerli əhali üçün həm su mənbəyi, həm də kəndin təbii panoramasını tamamlayan gözəl bir mənzərə yaradır. Çayın sahilləri boyunca uzanan yaşıllıq zolaqları kəndin təbiəti ilə tarixi harmoniyasını birləşdirir.

İmamzadə və müqəddəs bulaqlar — mənəvi irsin nümunəsi

Kəndin yaxınlığında yerləşən İmamzadə ocağı Qarabağların dini-mənəvi həyatında hər zaman mühüm yer tutub. Zəvvarların ziyarət etdiyi bu müqəddəs məkan illərdir bölgə sakinlərinin inanc dünyasında uca tutulur.

Bundan əlavə, kənd ərazisindəki təbii bulaqlar həm suyunun şəfalılığı, həm də qədimdən qorunub saxlanan adət-ənənəvi əhəmiyyəti ilə Qarabağların həyatında xüsusi yer tutur. Bu bulaqlar kəndin təbiətinə xüsusi ruh və həyat verir.

Elm və ədəbiyyat ocağı — Qarabağların ziyalıları

Qarabağlar yalnız tarixi və təbiəti ilə deyil, yetişdirdiyi ziyalıları, şairləri və elim adamları ilə də şöhrət tapıb. Bu kənd əsrlər boyu maarifə, elmə və mədəniyyətə verdiyi dəyər ilə tanınmışdır. Buradan çıxmış ziyalı nəsilləri Azərbaycan mədəniyyətinin, ədəbiyyatının və ictimai fikrinin formalaşmasında mühüm izlər qoyublar.

Qarabağlar kəndi bu gün də elmə, təhsilə, mədəniyyətə bağlılığı ilə seçilən, öz köklərinə sadiq bir mədəniyyət ocağı olaraq inkişafını davam etdirir.

Vəli Əliyev
Milli Mənəviyyat qəzetinin
Baş redaktoru